Öncelikle manyetik alan nedir sorusu ile başlayalım. Manyetik alan, mıknatısların birbirini çeken zıt kutupları ve birbirini iten benzer kutupları arasında kalan ve matematiksel olarak vektör alanı şeklinde ifade edilen manyetik bölgedir. Bu manyetik alan değişebilir mi? Evet, değişebilir?
Peki Güneşin manyetik alanı değişir mi?
Stanford Üniversitesi fizikçilerinin ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) destekli gözlem evlerinden Güneş’in manyetik alanının her 11 senede değiştiğini açıkladı. Güneş’in kutuplarındaki manyetik alan daha az iken Dünya’da yıkım ve doğal afetlere tanıklık ettik. Ama şimdi tekrar değişiyor ve manyetik alan artıyor. Göze ilk başta korkutucu gelse de bu durum aslında böyle değil.
Fizikçilere göre, güneşin kutuplarındaki manyetik alan kuvvetinin daha yüksek olması, yeni başlayacak döngünün de yüksek olacağı anlamına geliyor. Bu da yeni başlayacak dönemde gerçekleşecek doğa olaylarının bir önceki dönemde olduğu gibi yıkıcı afetlere dönüşmeyebileceği yönünde ümit veriyor.
Güneş’in manyetik alanı Dünya’yı etkiler mi?
Dünya’nın manyetik alanı, bir mıknatıs çubuğunu demir tozlarının içine bıraktığımızda bu tozların aldığı biçime benzemektedir. Dünya’yı sarmalayan manyetik alan çizgileri Güneş yönünde Güneş rüzgarının etkisiyle bastırılmış, ters yönde ise gezegenlerarası ortama doğru uzanmıştır. Bu yapı gezegenimizin manyetosferini oluşturmaktadır. Van Allen radyasyon kuşakları ve atmosferin üst katmanlarından İyonosfer bu yapının içerisinde yer almaktadır.
Aktivitenin düşük olduğu yıllarda manyetosfer, gezegenlerarası ortamda Güneş’e doğru 10 Dünya yarıçapı kadar uzanmakta, oysa Güneş aktivitesinin arttığı yıllarda Güneş rüzgarının manyetosfer’i bastırmasıyla manyetosfer sıkışmakta, bu mesafe ancak 6.6 Dünya yarıçapı kadar olmaktadır. Bunun sonucu Dünya’da gözlenen sonucu manyetik fırtınalardır. Bu durum radyo haberleşmesinde, uydularda, elektrik dağıtımında hatta petrol boru hatlarında bile soruna yol açtığı gibi canlı yaşamını da zaman içerisinde tehlikeye sokabilir.
